pl
Wybierz język

Czar zanikłego Podskalí

Tradycja flisactwa
Wsiądź na parostatek i daj się unosić atmosferze starych czasów. „Ahoooooooooj,“ rozlega się nad Wełtawą tradycyjne pozdrowienie flisaków, a majestatyczne tratwy z południowoczeskiego drewna dalej płyną niewzruszenie po rzece. Od miasta Vyšší Brod aż do Hamburga przez kilka stuleci płynęły przez Pragę tratwy z wiązanego drewna i do dzisiaj możemy znaleźć w Pradze ślady tej fascynującej tradycji. Pierwsza wiarygodna wzmianka o spławianiu tratw na Wełtawie pochodzi z 1316 roku, ostatnia tratwa dopłynęła na rozbudowaną zaporę Orlík 12. 9. 1960. Prascy flisacy zamieszkiwali starodawną osadę rybacką Podskalí (dzisiaj Výtoň), dlatego byli także zwyczajowo nazywani "Podskalakami". Osada Podskalí istniała już od schyłku XII wieku, a jej mieszkańcy zdobyli stopniowo monopol na handel z drewnem, które było tutaj spławiane po Wełtawie. Výtoň był starodawną instytucją pobierającą myto z drewna spławianego po Wełtawie na praski targ. Oprócz handlu drewnem Podskalacy pracowali jako flisacy na tratwach i statkach, w lecie wydobywali z dna rzeki piasek, a w zimie dorabiali sobie jako sprzedawcy lodu. Z osady flisackiej Podskalí zachowała się unikalna Celnica Podskalska na Výtoniu, służąca jako muzeum, a towarzystwo Vltavan, założone w celu wspierania flisaków (i nie tylko), do dzisiaj ożywia flisackie tradycje. Odwiedź Muzeum miasta stołecznego Pragi i ekspozycję Zanikłe Podskalí - tratwy i łodzie na Wełtawie. Zobaczysz wierny model łańcucha tratw, narzędzia używane przez flisaków oraz unikatową parę oryginalnych wioseł z tratwy, która została przypadkowo odkryta na strychu celnicy w trakcie jej niedawnej rekonstrukcji. Środek pomieszczenia zajmuje model Podskalí, starej osady flisackiej, w postaci z ok. 1870 roku.

Tradycje transportu towarowego

Wełtawa stanowiła niegdyś ważną arterię komunikacyjną. Dalekobieżny transport wodny powstał dzięki habsburskim władcom, którzy wspierali spławianie po rzece. Pierwszy statek, załadowany austriacką solą, przypłynął do Pragi z Czeskich Budziejowic w 1550 roku. Wodny transport towarowy na środkowej Wełtawie zanikł pod koniec lat 40. XX wieku w wyniku budowy zapór. Między Pragą a Mělníkiem — w odróżnieniu od środkowej Wełtawy — transport towarowy przetrwał aż do dzisiaj. Transport towarów odbywał się na drewnianych statkach towarowych, tzw. ""šífach"", które były ciągnięte pod prąd przez konie. Od końca XIX wieku do ciągnięcia używano łódek i parostatków. Później zaczęto stosować motorowe holowniki i statki towarowe.

Lodziarstwo

Tradycyjny zawód, który był niezbędny do zapewnienia naturalnego lodu, z którego pomocą chłodzono nie tylko piwo, ale też magazynowano żywność. W Pradze sprzedawcy lodu wydobywali zazwyczaj lód wprost z zamarzniętej Wełtawy i przechowywali go w podziemnych zbiorowiskach. Sprzedawcy lodu byli w okresie letnim jednocześnie flisakami. Później prascy właściciele gospód i restauracji założyli spółkę handlową Akciové ledárny, która w latach 1909 - 1911 zbudowała kompleks Branické ledárny. Lód był tutaj magazynowany przez cały rok i przy pomocy ciężkich wozów towarowych ciągniętych przez konie rozwożono go w ciągu roku do poszczególnych gospód na terenie całej Pragi i jej okolic. Działalność lodowni została zamknięta w 1954 roku w związku z budową Wełtawskiej Kaskady Wodnej, która doprowadziła do tego, że Wełtawa obecnie wcale nie zamarza.

Zamknij oczy i pozwól się przenieść do czasów, w których po Wełtawie płynęły rzesze tratw, a w zimie wycinano z niej lód do chłodzenia piwa i przeżyj wyjątkowy czar Pragi.

Opowiadania dla tradycji

Tymczasem nie ma opowieści. Bądźpierwszy wprowadzić swoją historię do tej tradycji.

Zobacz kolejne historie
Dodaj swoją historię

Dodaj historię

Wielkość zdjęcia nie może przekraczać 1MB
=
W celu sprawdzenia, czy rzeczywiście jesteś człowiekiem, prosimy wpisać wynik wyświetlonego przykładu.
Masz już tradycję w kieszeni?
Pobierz naszą aplikację mobilną